3.หลักสูตร
3.1 ความหมายของหลักสูตร
คำว่าหลักสูตร แปลมาจากภาษาอังกฤษว่า “curriculum” ซึ่งมีรากศัพท์มาจักภาษาละติน “currere” หมายถึง”running course” หรือเส้นทางที่ใช้ วิ่งแข่ง ต่อมาได้นำศัพท์มาใช้ในทางการศึกษาว่า “running sequence or learning experience”(Armstrong, 1986 : 2) การเปรียบเทียบหลักสูตรกับสนาม หรือเส้นทางขั้นที่กำหนดไวในหลักสูตร เช่นเดียวกับนักวิ่งที่ต้องวิ่งแข่งและฟันฝ่าอุปสรรคไปสู่ชัยชนะและความสำเร็จ
กู๊ด(Good) ได้ให้ความหมายของคำศัพท์ไว้ในพจนานุกรมทางการศึกษา ว่า หลักสูตร คือ กลุ่มวิชาที่จัดไว้อย่างมีระบบหรือลำดับวิชาที่บังคับสำหรับการจบการศึกษาหรืเพื่อรับประกาศนียบัตรใบสาขาวิชาหลักๆ เช่น หลักสูตรสังคมศึกษาและหลักสูตรพลศึกษา
3.2 คุณสมบัติของหลักสูตร
คุณสมบัติของหลักสูตร หมายถึง ธรรมชาติหรือลักษณะของหลักสูตรว่าเป็นอย่างไรซึ่งอาจหมายรวมถึงข้อตกลง หรือข้อยอมรับเกี่ยวกับหลักสูตร คุณสมบัติหรืเกณฑ์ของหลักสูตรมีดังนี้
3.2.1 หลักสูตรมีลักษณะเป็นพลวัต
3.2.2 การพัฒนาหลักสูตรเป็นการพัฒนาต่อเนื่อง
3.2.3 หลักสูตรไม่สามารถแสดงกิจกรรมหรือกระทำกิจกรรมต่างๆด้วยตนเองของมันได้จึงจำเป็นต้องใช้กิจกรรมหรืการกระทำอย่างอื่นมาช่วย
3.3 ความสำคัญของหลักสูตร
หลักสูตรเป็นองค์ประกอบอันสำคัญยิ่งอย่างหนึ่งของการจัดการศึกษา การจัดการศึกษาประเภทและระดับใดก็ดีจะขาดหลักสูตรไปมิได้ เพราะหลักสูตรจะเป็นโครงร่างกำหนดไว้ว่าจะให้เด็กได้รับประสบการณ์อะไรบ้างจึงจะเป็นประโยชน์ต่อเด็กและสังคม
จากความสำคัญของหลักสูตรดังกล่าว พอสรุปได้เป็นข้อ ดังนี้
1.หลักสูตรเป็นเสมือนเบ้าหลอมพลเมืองให้มีคุณภาพ
2.หลักสูตรเป็นมาตรฐานของการจัดการศึกษา
3.หลักสูตรเป็นโครงการและแนวทางในการให้การจัดการศึกษา
4.ในระดับโรงเรียนหลักสูตรจะให้แนวการปฏิบัติแก่ครู
5.หลักสูตรเป็นแนวทางในการส่งเสริมความเจริญงอกงามและพัฒนาการของเด็กตามจุดมุ่งหมายของการศึกษา
6.หลักสูตรเป็นเครื่องกำหนดแนวทางในการจัดประสบการณ์ว่า ผู้เรียนและสังคมควรจะได้รับสิ่งใดบ้างที่จะเป็นประโยชน์แก่เด็กโดยตรง
7.หลักสูตรเป็นเครื่องกำหนดว่า เนื้อหาวอชาอะไรบ้างที่จะช่วยให้เด็กมีชีวิตอยู่ในสังคมอย่างราบรื่น เป็นพลเมืองที่ดีของประเทศชาติ และบำเพ็ญตนให้เป็นประโยชน์แก่สังคม
8.หลักสูตรเป็นเครื่องกำหนดว่า วิธีการดำเนินชีวิตของเด็กให้เป็นไปด้วยความราบรื่นและผาสุกเป็นอย่างไร
9.หลักสูตรย่อมทำนายลักษณะขอสังคมในอนาคตว่าจะเป็นอย่างไร
10.หลักสูตรกำหนดแนวทางความรู้ ความสามารถ ความประพฤติ ทักษะ และเจตคติของผู้เรียนที่จะอยู่ร่วมกันในสังคม
3.4 องค์ประกอบของหลักสูตร (Curriculum Component)
องค์ประกอบของหลักสูตรอาจจะแตกต่างกันบ้างในรายละเอียด แต่ส่วนใหญ่มีประเด็นหรืองค์ประกอบที่สำคัญเหมือนกันอย่างครบถ้วน องค์ประกอบที่สำคัญคือ
3.4.1. จุดมุ่งหมายของหลักสูตร (Curriculum Aims)
จุดมุ่งหมายของหลักสูตร หมายถึง ความตั้งใจหรือความคาดหวังที่ต้องการให้เกิดขึ้นในตัวผู้ที่จะผ่านหลักสูตร จุดมุ่งหมายของหลักสูตรมีความสำคัญเพราะเป็นตัวกำหนดทิศทางและขอบเขตในการศึกษาแก่เด็กช่วยในการเลือกเนื้อหาและกิจกรรม ตลอดจนใช้เป็นมาตรการอย่างหนึ่งในการประเมินผล
3.4.2.เนื้อหา(Content)
เมื่อกำหนดจุดมุ่งหมายของหลักสูตรแล้ว กิจกรรมขั้นต่อไปนี้คือ การเลือกเนื้อหาประสบการณ์การเรียนรู้ต่างๆ ที่คาดว่าจะช่วยให้ผู้เรียนพัฒนาไปสู่จุดมุ่งหมายที่กำหนดไว้ โดยดำเนินการตั้งแต่การเลือกเนื้อหา สาระ และประสบการณ์
3.4.3.การนำหลักสูตรไปใช้(Curriculum implementation)
เป็นการนำหลักสูตรไปสู่การปฏิบัติ ซึ่งประกอบด้วยกิ กิจกรรมต่างๆ เช่น การจัดทำวัสดุหลักสูตร ได้แก่ คู่มือครู เอกสารหลักสูตร แผนการสอน แนวการสอน และแบบเรียนเป็นต้น
3.4.4. การประเมินผลหลักสูตร (Evaluation)
การประเมินหลักสูตร คือการหาคำตอบว่า หลักสูตรสัมฤทธิ์ผลตามที่กำหนดในจุดมุ่งหมายหรือไม่ มากน้อยเพียงใด และอะไรเป็นสาเหตุ การประเมินผลหลักสูตรเป็นงานใหญ่และมีขอบเขตกว้างขวาง ผู้ประเมินจำเป็นต้องวางโครงการประเมินผลไว้ล่วงหน้า
3.5 ลักษณะของหลักสูตรที่ดี
หลักสูตรเป็นแนวทางสำคัญในการจัดการเรียนการสอน ลักษณะของหลักสูตรที่ดีจะนำไปสู่การเรียนการสอนที่มีประสิทธิภาพ และเกิดผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษา
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น